दीर्घकालीन कार्यक्षमता, सुरक्षितता आणि विश्वासार्हता सुनिश्चित करण्यासाठी केबल अनुप्रयोगांमध्ये पर्यावरणीय प्रतिकार महत्त्वाचा आहे. केबल्सना अनेकदा पाणी/ओलावा, रसायने, अतिनील किरणे, अति तापमान आणि यांत्रिक ताण यासारख्या कठोर परिस्थितींना तोंड द्यावे लागते. कार्यक्षमता राखण्यासाठी आणि केबलचे आयुष्य वाढवण्यासाठी योग्य पर्यावरणीय प्रतिकार असलेली योग्य सामग्री निवडणे आवश्यक आहे.
हा विभाग विविध केबल अनुप्रयोगांमध्ये आवश्यक असलेल्या विविध प्रकारच्या पर्यावरणीय प्रतिकारांचा शोध घेतो.
बाह्य जाकीट किंवा आवरण हे पर्यावरणीय घटकांपासून संरक्षणाची पहिली ओळ म्हणून काम करते. ते सामान्यतः रसायने, पाणी, तापमानातील फरक आणि अतिनील किरणोत्सर्गाच्या संपर्कात येते. बाह्य जाकीटसाठी वापरले जाणारे मुख्य साहित्य म्हणजेपीव्हीसी (पॉलीव्हिनाइल क्लोराईड), पीई (पॉलिथिलीन), आणिएलएसझेडएच (कमी धूर शून्य हॅलोजन), प्रत्येक अनुप्रयोग आवश्यकतांवर अवलंबून वेगवेगळ्या पातळीचे प्रतिकार प्रदान करते.
१. रसायन, तेल आणि हायड्रोकार्बन प्रतिरोध
केबलच्या स्थापनेदरम्यान आणि त्याच्या ऑपरेशनल लाईफ दरम्यान, रसायने, तेल किंवा हायड्रोकार्बन्सच्या संपर्कात येणे शक्य आहे, एकतर अपघाती गळतीमुळे किंवा औद्योगिक वातावरणात सतत संपर्कामुळे. अशा संपर्कामुळे बाह्य आवरण खराब होऊ शकते, ज्यामुळे क्रॅक होऊ शकतात, सूज येऊ शकते किंवा यांत्रिक गुणधर्मांचे नुकसान होऊ शकते.
केबल संपूर्ण आयुष्यभर त्याची अखंडता, कार्यक्षमता आणि विश्वासार्हता टिकवून ठेवण्यासाठी, मजबूत रासायनिक प्रतिकार असलेले साहित्य निवडणे आवश्यक आहे.
रासायनिक प्रदर्शनाचे प्रकार:
वायूयुक्त रसायने: वायूयुक्त रसायने सामान्यतः पॉलिमरसह कमी प्रतिक्रियाशील असतात कारण ते पदार्थात खोलवर प्रवेश करत नाहीत. तथापि, क्लोरीन किंवा ओझोन सारख्या प्रतिक्रियाशील वायू पृष्ठभागाचा ऱ्हास करू शकतात आणि पॉलिमरच्या गुणधर्मांवर लक्षणीय परिणाम करू शकतात.
द्रव रसायने: द्रव रसायने सामान्यतः पदार्थात पसरण्याची क्षमता असल्यामुळे जास्त धोका निर्माण करतात. यामुळे पॉलिमर मॅट्रिक्समध्ये सूज, प्लास्टिसायझेशन किंवा अंतर्गत रासायनिक अभिक्रिया होऊ शकतात, ज्यामुळे यांत्रिक आणि विद्युत गुणधर्मांवर परिणाम होतो.
साहित्य कामगिरी:
पीई (पॉलिथिलीन): अनेक रसायने आणि हायड्रोकार्बन्सना चांगला प्रतिकार देते. ते सामान्य रासायनिक वातावरणात चांगले कार्य करते परंतु मजबूत ऑक्सिडायझिंग घटकांना संवेदनशील असू शकते.
पीव्हीसी (पॉलीव्हिनाइल क्लोराईड): तेले, रसायने आणि हायड्रोकार्बन्सना खूप चांगला प्रतिकार दर्शविते, विशेषतः जेव्हा योग्य तेल-प्रतिरोधक पदार्थांसह तयार केले जाते.
LSZH (कमी धूर शून्य हॅलोजन): रसायने आणि तेलांना मध्यम प्रतिकार प्रदान करते. LSZH संयुगे प्रामुख्याने अग्निसुरक्षेसाठी डिझाइन केलेले आहेत (ज्वलन दरम्यान कमी धूर आणि कमी विषारीपणा निर्माण करतात). तथापि, विशेष LSZH सूत्रे आवश्यकतेनुसार सुधारित तेल आणि रासायनिक प्रतिकार साध्य करू शकतात.
२. पाणी आणि ओलावा प्रतिकार
स्थापनेदरम्यान आणि त्यांच्या संपूर्ण सेवा आयुष्यभर केबल्स अनेकदा पाण्याच्या किंवा उच्च आर्द्रतेच्या वातावरणाच्या संपर्कात येतात. ओलाव्याच्या दीर्घकाळ संपर्कात राहिल्याने इन्सुलेशन खराब होऊ शकते, धातूच्या घटकांचे गंज होऊ शकते आणि एकूण केबल कार्यक्षमतेत घट होऊ शकते.
म्हणूनच, अनेक केबल अनुप्रयोगांसाठी, विशेषतः बाहेरील, भूमिगत किंवा सागरी वातावरणात, पाण्याचा प्रतिकार हा एक महत्त्वाचा गुणधर्म आहे.
सामान्य जॅकेट मटेरियलमध्ये, पीई (पॉलिथिलीन) उत्कृष्ट पाणी प्रतिरोधकता देते, ज्यामुळे ओलावा प्रवेशापासून दीर्घकालीन संरक्षण आवश्यक असलेल्या अनुप्रयोगांसाठी ते एक पसंतीचा पर्याय बनते.
LSZH किंवा PVC शीथ असलेल्या कमी व्होल्टेज आणि मध्यम व्होल्टेजच्या आर्मर्ड केबल्स सामान्यतः कायमस्वरूपी पाणी साचलेल्या वातावरणात, जसे की चिकणमाती माती किंवा पाण्याच्या पातळीच्या खाली असलेल्या भागात बसवण्याची शिफारस केली जात नाही. याउलट, PE शीथ केबल इन्सुलेशनद्वारे पाण्याच्या स्थलांतरास जास्त प्रतिकार करतात. परिणामी, PE-शीथ केलेल्या केबल्स ओल्या परिस्थितीसाठी अधिक योग्य असतात आणि त्यांचे पूर्ण डिझाइन आयुष्य गाठण्याची शक्यता जास्त असते.
वॉटर-टाइट केबल डिझाइन:
केबल्समध्ये खऱ्या पाण्याचा प्रतिकार साध्य करण्यासाठी, दोन मुख्य संरक्षणांचा विचार केला जातो:
रेडियल वॉटर प्रोटेक्शन:
शिशाच्या धातूच्या आवरणांसारख्या साहित्याचा वापर करून किंवा विशेष पॉलिमरसह धातू/धातूच्या लॅमिनेटेड टेप्सचा वापर करून हे साध्य केले जाते.
अनुदैर्ध्य पाण्याचे संरक्षण:
केबलच्या लांबीसह पाण्याची हालचाल रोखणाऱ्या वॉटर-ब्लॉकिंग टेप्स किंवा पावडर वापरून हे साध्य केले जाते.
प्रवेश संरक्षण (IP) रेटिंग आणि AD7/AD8 वर्ग:
आयपी संरक्षण वर्ग आणि रेटिंग्ज (जसे की AD7 किंवा AD8) बद्दल तपशीलवार माहिती एका वेगळ्या लेखात सामायिक केली जाईल.
३. अतिनील प्रतिकार
केबल अनुप्रयोगांसाठी योग्य पर्यावरणीय प्रतिकार समजून घेणे आणि निवडणे हे दीर्घकालीन कामगिरी, सुरक्षितता आणि विश्वासार्हता सुनिश्चित करण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. सामग्री निवडीदरम्यान योग्यरित्या विचारात न घेतल्यास रासायनिक संपर्क, पाण्याचा प्रवेश, अतिनील किरणे आणि तापमानातील फरक यासारखे घटक केबलच्या अखंडतेवर गंभीर परिणाम करू शकतात.
विशिष्ट पर्यावरणीय परिस्थितीनुसार योग्य बाह्य आवरण सामग्री - पीव्हीसी, पीई किंवा एलएसझेडएच - निवडल्याने केबलची टिकाऊपणा आणि सेवा आयुष्य लक्षणीयरीत्या वाढू शकते. याव्यतिरिक्त, योग्य पाणी-अवरोधक तंत्रे लागू करणे आणि आयपी रेटिंग्ज विचारात घेतल्याने कठीण वातावरणात केबल संरक्षण अधिक मजबूत होते.
या पर्यावरणीय प्रतिकारांचे काळजीपूर्वक मूल्यांकन करून, केबल सिस्टीम त्यांच्या इच्छित अनुप्रयोगांसाठी अधिक चांगल्या प्रकारे ऑप्टिमाइझ केल्या जाऊ शकतात, देखभालीच्या गरजा कमी करतात, बिघाडाचे धोके कमी करतात आणि त्यांच्या अपेक्षित जीवनचक्रात विश्वसनीय ऑपरेशन सुनिश्चित करतात.
पोस्ट वेळ: एप्रिल-२७-२०२५