केबल निवड ही इलेक्ट्रिकल डिझाइन आणि स्थापनेतील एक महत्त्वाची पायरी आहे. चुकीच्या निवडीमुळे सुरक्षिततेचे धोके (जसे की जास्त गरम होणे किंवा आग), जास्त व्होल्टेज ड्रॉप, उपकरणांचे नुकसान किंवा कमी सिस्टम कार्यक्षमता होऊ शकते. केबल निवडताना विचारात घेण्यासारखे मुख्य घटक खाली दिले आहेत:
१. कोर इलेक्ट्रिकल पॅरामीटर्स
(१) कंडक्टर क्रॉस-सेक्शनल एरिया:
विद्युत प्रवाह वाहून नेण्याची क्षमता: हे सर्वात महत्वाचे पॅरामीटर आहे. केबल त्याच्या परवानगीयोग्य ऑपरेटिंग तापमानापेक्षा जास्त न होता सर्किटचा जास्तीत जास्त सतत ऑपरेटिंग प्रवाह वाहून नेण्यास सक्षम असणे आवश्यक आहे. संबंधित मानकांमधील (जसे की IEC 60287, NEC, GB/T 16895.15) अॅम्पॅसिटी टेबल्स पहा.
व्होल्टेज ड्रॉप: केबलमधून वाहणाऱ्या करंटमुळे व्होल्टेज ड्रॉप होतो. जास्त लांबी किंवा अपुरा क्रॉस-सेक्शन लोड एंडवर कमी व्होल्टेज होऊ शकतो, ज्यामुळे उपकरणाच्या ऑपरेशनवर परिणाम होऊ शकतो (विशेषतः मोटर सुरू होणे). पॉवर सोर्सपासून लोडपर्यंत एकूण व्होल्टेज ड्रॉपची गणना करा, तो परवानगी असलेल्या मर्यादेत असल्याची खात्री करा (सामान्यत: प्रकाशासाठी ≤3%, पॉवरसाठी ≤5%).
शॉर्ट सर्किट सहन करण्याची क्षमता: संरक्षक उपकरण कार्यान्वित होण्यापूर्वी (थर्मल स्थिरता तपासणी) केबलने थर्मल नुकसान न होता सिस्टममध्ये शक्य तितक्या जास्तीत जास्त शॉर्ट-सर्किट करंट सहन केला पाहिजे. मोठ्या क्रॉस-सेक्शनल क्षेत्रांमध्ये सहन करण्याची क्षमता जास्त असते.
(२) रेटेड व्होल्टेज:
केबलचा रेटेड व्होल्टेज (उदा., ०.६/१केव्ही, ८.७/१५केव्ही) सिस्टमच्या नाममात्र व्होल्टेज (उदा., ३८०व्ही, १०केव्ही) आणि कोणत्याही शक्य कमाल ऑपरेटिंग व्होल्टेजपेक्षा कमी नसावा. सिस्टम व्होल्टेज चढउतार आणि ओव्हरव्होल्टेज परिस्थिती विचारात घ्या.
(३) कंडक्टर मटेरियल:
तांबे: उच्च चालकता (~५८ एमएस/मीटर), मजबूत विद्युत प्रवाह वाहून नेण्याची क्षमता, चांगली यांत्रिक शक्ती, उत्कृष्ट गंज प्रतिकार, सांधे हाताळण्यास सोपे, जास्त किंमत. सर्वात जास्त वापरले जाते.
अॅल्युमिनियम: कमी चालकता (~३५ एमएस/मीटर), समान क्षमता प्राप्त करण्यासाठी मोठ्या क्रॉस-सेक्शनची आवश्यकता असते, वजन कमी असते, कमी खर्च येतो, परंतु कमी यांत्रिक शक्ती असते, ऑक्सिडेशन होण्याची शक्यता असते, सांध्यासाठी विशेष साधने आणि अँटीऑक्सिडंट कंपाऊंडची आवश्यकता असते. बहुतेकदा मोठ्या क्रॉस-सेक्शन ओव्हरहेड लाईन्स किंवा विशिष्ट अनुप्रयोगांसाठी वापरले जाते.
२. स्थापनेचे वातावरण आणि परिस्थिती
(१) स्थापना पद्धत:
हवेत: केबल ट्रे, शिडी, नलिका, नलिका, भिंतींवर बसवलेले पृष्ठभाग इ. वेगवेगळ्या उष्णता नष्ट होण्याच्या परिस्थितीमुळे विस्तारावर परिणाम होतो (दाट स्थापनेसाठी आवश्यक असलेले डेरेटिंग).
भूमिगत: थेट गाडलेले किंवा नळीने बांधलेले. मातीची थर्मल रेझिस्टिव्हिटी, गाडण्याची खोली, इतर उष्णता स्रोतांशी जवळीक (उदा. स्टीम पाइपलाइन) विचारात घ्या. मातीची ओलावा आणि गंजण्याची क्षमता आवरणाच्या निवडीवर परिणाम करते.
पाण्याखाली: विशेष जलरोधक संरचना (उदा., शिशाचे आवरण, एकात्मिक पाणी-अवरोधक थर) आणि यांत्रिक संरक्षण आवश्यक आहे.
विशेष स्थापना: उभ्या धावा (स्वतःचे वजन विचारात घ्या), केबल ट्रेंच/बोगदे इ.
(२) सभोवतालचे तापमान:
सभोवतालचे तापमान केबलच्या उष्णतेच्या अपव्ययावर थेट परिणाम करते. मानक अॅम्पॅसिटी टेबल संदर्भ तापमानावर आधारित असतात (उदा., हवेत ३०°C, मातीत २०°C). जर प्रत्यक्ष तापमान संदर्भापेक्षा जास्त असेल, तर अॅम्पॅसिटी दुरुस्त करणे आवश्यक आहे (निर्धारित). उच्च-तापमानाच्या वातावरणात (उदा., बॉयलर रूम, उष्णकटिबंधीय हवामान) विशेष लक्ष द्या.
(३) इतर केबल्सच्या जवळीक:
दाट केबल बसवण्यामुळे परस्पर गरमी आणि तापमान वाढते. समांतर बसवलेल्या अनेक केबल्स (विशेषतः कोणतेही अंतर न ठेवता किंवा एकाच नाल्यात) संख्या, व्यवस्था (स्पर्श / न-स्पर्श) यानुसार कमी केल्या पाहिजेत.
(४) यांत्रिक ताण:
तन्यता भार: उभ्या स्थापनेसाठी किंवा लांब खेचण्याच्या अंतरासाठी, केबलचे स्वतःचे वजन आणि खेचण्याचा ताण विचारात घ्या; पुरेशी तन्यता शक्ती असलेल्या केबल्स निवडा (उदा., स्टील वायर आर्मर्ड).
दाब/प्रभाव: थेट गाडलेल्या केबल्सना पृष्ठभागावरील रहदारीचा भार आणि उत्खननाच्या जोखमींचा सामना करावा लागतो; ट्रे-माउंट केलेल्या केबल्स दाबल्या जाऊ शकतात. कवच (स्टील टेप, स्टील वायर) मजबूत यांत्रिक संरक्षण प्रदान करते.
वाकण्याची त्रिज्या: स्थापनेदरम्यान आणि वळताना, केबल वाकण्याची त्रिज्या परवानगी असलेल्या किमानपेक्षा कमी नसावी, जेणेकरून इन्सुलेशन आणि आवरणाचे नुकसान होणार नाही.
(५) पर्यावरणीय धोके:
रासायनिक गंज: रासायनिक वनस्पती, सांडपाणी वनस्पती, किनारी खारट धुक्याच्या भागात गंज-प्रतिरोधक आवरणे (उदा. पीव्हीसी, एलएसझेडएच, पीई) आणि/किंवा बाह्य थरांची आवश्यकता असते. धातू नसलेले कवच (उदा. काचेचे फायबर) आवश्यक असू शकते.
तेल दूषित होणे: तेल डेपो, मशीनिंग वर्कशॉपमध्ये तेल-प्रतिरोधक आवरणांची आवश्यकता असते (उदा., विशेष पीव्हीसी, सीपीई, सीएसपी).
यूव्ही एक्सपोजर: बाहेरील उघड्या केबल्सना यूव्ही-प्रतिरोधक आवरणांची आवश्यकता असते (उदा., काळा पीई, विशेष पीव्हीसी).
उंदीर/वाळवी: काही प्रदेशांना उंदीर/वाळवी-प्रतिरोधक केबल्सची आवश्यकता असते (प्रतिरोधकांसह आवरणे, कडक जॅकेट, धातूचे कवच).
ओलावा/पाणी: ओलसर किंवा पाण्याखालील वातावरणासाठी चांगल्या ओलावा/पाणी-अवरोधक संरचनांची आवश्यकता असते (उदा., रेडियल वॉटर-अवरोधक, धातूचे आवरण).
स्फोटक वातावरण: धोकादायक क्षेत्राच्या स्फोट-प्रतिरोधक आवश्यकता पूर्ण केल्या पाहिजेत (उदा., ज्वाला-प्रतिरोधक, LSZH, खनिज इन्सुलेटेड केबल्स).
३. केबल स्ट्रक्चर आणि मटेरियल सिलेक्शन
(१) इन्सुलेशन साहित्य:
क्रॉस-लिंक्ड पॉलीथिलीन (XLPE): उत्कृष्ट उच्च-तापमान कामगिरी (९०°C), उच्च प्रवेग, चांगले डायलेक्ट्रिक गुणधर्म, रासायनिक प्रतिकार, चांगली यांत्रिक शक्ती. मध्यम/कमी व्होल्टेज पॉवर केबल्ससाठी मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते. पहिली पसंती.
पॉलीव्हिनिल क्लोराईड (पीव्हीसी): कमी खर्च, परिपक्व प्रक्रिया, चांगली ज्वालारोधकता, कमी ऑपरेटिंग तापमान (७०°C), कमी तापमानात ठिसूळ, जळताना विषारी हॅलोजन वायू आणि दाट धूर सोडतो. अजूनही मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते परंतु वाढत्या प्रमाणात मर्यादित आहे.
इथिलीन प्रोपीलीन रबर (EPR): चांगली लवचिकता, हवामान, ओझोन, रासायनिक प्रतिकार, उच्च ऑपरेटिंग तापमान (90°C), मोबाइल उपकरणे, सागरी, खाण केबल्ससाठी वापरले जाते. जास्त किंमत.
इतर: विशेष वापरासाठी सिलिकॉन रबर (>१८०°C), खनिज इन्सुलेटेड (MI - मॅग्नेशियम ऑक्साईड इन्सुलेशनसह तांबे कंडक्टर, उत्कृष्ट अग्निशामक कार्यक्षमता).
(२) म्यान साहित्य:
पीव्हीसी: चांगले यांत्रिक संरक्षण, ज्वालारोधक, कमी खर्च, मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाणारे. जळताना हॅलोजन, विषारी धूर असतो.
PE: उत्कृष्ट ओलावा आणि रासायनिक प्रतिकार, थेट गाडलेल्या केबल बाह्य आवरणांसाठी सामान्य. कमी ज्वालारोधकता.
कमी धूर शून्य हॅलोजन (LSZH / LS0H / LSF): कमी धूर, विषारी नसलेले (हॅलोजन आम्ल वायू नाहीत), जळताना उच्च प्रकाश संप्रेषण क्षमता. सार्वजनिक ठिकाणी (भुयारी मार्ग, मॉल, रुग्णालये, उंच इमारती) अनिवार्य.
ज्वाला-प्रतिरोधक पॉलीओलेफिन: विशिष्ट ज्वाला-प्रतिरोधक आवश्यकता पूर्ण करते.
निवड करताना पर्यावरणीय प्रतिकार (तेल, हवामान, अतिनील) आणि यांत्रिक संरक्षणाच्या गरजा लक्षात घेतल्या पाहिजेत.
(३) संरक्षक थर:
कंडक्टर शील्ड: मध्यम/उच्च व्होल्टेज (>३.६/६kV) केबल्ससाठी आवश्यक, कंडक्टर पृष्ठभागाच्या विद्युत क्षेत्राचे समानीकरण करते.
इन्सुलेशन शील्ड: मध्यम/उच्च व्होल्टेज केबल्ससाठी आवश्यक, संपूर्ण फील्ड कंट्रोलसाठी कंडक्टर शील्डसह कार्य करते.
धातूचे ढाल/कवच: EMC (हस्तक्षेप-विरोधी/उत्सर्जन कमी करते) आणि/किंवा शॉर्ट-सर्किट मार्ग (मातीने भरलेला असणे आवश्यक आहे) आणि यांत्रिक संरक्षण प्रदान करते. सामान्य प्रकार: तांब्याचा टेप, तांब्याच्या तारेची वेणी (संरक्षण + शॉर्ट-सर्किट मार्ग), स्टील टेपचे चिलखत (यांत्रिक संरक्षण), स्टील वायर चिलखत (तन्य + यांत्रिक संरक्षण), अॅल्युमिनियम आवरण (संरक्षण + रेडियल वॉटर-ब्लॉकिंग + यांत्रिक संरक्षण).
(४) चिलखत प्रकार:
स्टील वायर आर्मर्ड (SWA): थेट दफन किंवा यांत्रिक संरक्षणाच्या गरजांसाठी उत्कृष्ट संकुचित आणि सामान्य तन्य संरक्षण.
गॅल्वनाइज्ड वायर आर्मर्ड (GWA): उभ्या धावांसाठी, मोठ्या स्पॅनसाठी, पाण्याखालील स्थापनेसाठी उच्च तन्य शक्ती.
धातू नसलेले चिलखत: ग्लास फायबर टेप, विशेष आवश्यकतांसाठी चुंबकीय नसलेले, हलके, गंज-प्रतिरोधक असताना यांत्रिक शक्ती प्रदान करते.
४. सुरक्षा आणि नियामक आवश्यकता
(१) ज्वाला मंदता:
आगीचा धोका आणि बाहेर काढण्याची गरजांवर आधारित लागू असलेल्या ज्वाला-प्रतिरोधक मानकांची पूर्तता करणाऱ्या केबल्स निवडा (उदा., सिंगल/बंच्ड ज्वाला-प्रतिरोधकतेसाठी IEC 60332-1/3, आग प्रतिरोधकतेसाठी BS 6387 CWZ, GB/T 19666). सार्वजनिक आणि सुटकेसाठी कठीण असलेल्या भागात LSZH ज्वाला-प्रतिरोधक केबल्स वापरणे आवश्यक आहे.
(२) आग प्रतिरोधकता:
आगीच्या वेळी ऊर्जावान राहणे आवश्यक असलेल्या गंभीर सर्किट्ससाठी (फायर पंप, स्मोक फॅन, आपत्कालीन प्रकाशयोजना, अलार्म), मानकांनुसार चाचणी केलेल्या अग्निरोधक केबल्स (उदा. MI केबल्स, अभ्रक-टेप केलेल्या सेंद्रिय इन्सुलेटेड स्ट्रक्चर्स) वापरा (उदा. BS 6387, IEC 60331, GB/T 19216).
(३) हॅलोजन-मुक्त आणि कमी धूर:
उच्च सुरक्षा आणि उपकरणे संरक्षण आवश्यकता असलेल्या भागात (वाहतूक केंद्रे, डेटा सेंटर, रुग्णालये, मोठ्या सार्वजनिक इमारती) अनिवार्य.
(४) मानके आणि प्रमाणन यांचे पालन:
केबल्सनी प्रकल्पाच्या ठिकाणी अनिवार्य मानके आणि प्रमाणपत्रांचे पालन केले पाहिजे (उदा., चीनमध्ये CCC, EU मध्ये CE, UK मध्ये BS, US मध्ये UL).
५. अर्थशास्त्र आणि जीवनचक्र खर्च
सुरुवातीचा गुंतवणुकीचा खर्च: केबल आणि अॅक्सेसरीज (सांधे, टर्मिनेशन) किंमत.
स्थापनेचा खर्च: केबलचा आकार, वजन, लवचिकता आणि स्थापनेची सोय यानुसार बदलते.
ऑपरेटिंग लॉस कॉस्ट: कंडक्टर रेझिस्टन्समुळे I²R नुकसान होते. मोठ्या कंडक्टरची किंमत सुरुवातीला जास्त असते परंतु दीर्घकालीन नुकसान कमी होते.
देखभाल खर्च: विश्वासार्ह, टिकाऊ केबल्सचा देखभाल खर्च कमी असतो.
सेवा आयुष्य: योग्य वातावरणात उच्च-गुणवत्तेच्या केबल्स 30+ वर्षांपर्यंत टिकू शकतात. केवळ सुरुवातीच्या किमतीवर आधारित कमी-विशिष्ट किंवा कमी-गुणवत्तेच्या केबल्स निवडणे टाळण्यासाठी सर्वसमावेशक मूल्यांकन करा.
६. इतर बाबी
फेज सिक्वेन्स आणि मार्किंग: मल्टी-कोर केबल्स किंवा फेज-सेपरेटेड इंस्टॉलेशन्ससाठी, योग्य फेज सिक्वेन्स आणि कलर कोडिंग (स्थानिक मानकांनुसार) सुनिश्चित करा.
अर्थिंग आणि समतुल्य बंधन: सुरक्षितता आणि शील्डिंग कामगिरीसाठी धातूच्या ढाल आणि चिलखतांना विश्वसनीयरित्या मातीने (सहसा दोन्ही टोकांना) चिकटवले पाहिजे.
राखीव मार्जिन: भविष्यातील संभाव्य लोड वाढ किंवा राउटिंग बदलांचा विचार करा, क्रॉस-सेक्शन वाढवा किंवा आवश्यक असल्यास स्पेअर सर्किट राखीव करा.
सुसंगतता: केबल अॅक्सेसरीज (लग्स, जॉइंट्स, टर्मिनेशन्स) केबल प्रकार, व्होल्टेज आणि कंडक्टर आकाराशी जुळले पाहिजेत.
पुरवठादार पात्रता आणि गुणवत्ता: स्थिर गुणवत्तेसह प्रतिष्ठित उत्पादक निवडा.
इष्टतम कामगिरी आणि विश्वासार्हतेसाठी, योग्य केबल निवडणे हे उच्च-गुणवत्तेचे साहित्य निवडण्याशी जुळते. वन वर्ल्डमध्ये, आम्ही वायर आणि केबल कच्च्या मालाची विस्तृत श्रेणी प्रदान करतो - ज्यामध्ये इन्सुलेशन कंपाऊंड, शीथिंग मटेरियल, टेप, फिलर्स आणि यार्न यांचा समावेश आहे - विविध वैशिष्ट्यांची आणि मानकांची पूर्तता करण्यासाठी तयार केलेले, सुरक्षित आणि कार्यक्षम केबल डिझाइन आणि स्थापनेला समर्थन देते.
पोस्ट वेळ: ऑगस्ट-१५-२०२५